EMDRplus
Vele behandelingen resulteerden in nieuwe inzichten voor wat betreft nut en noodzaak van bepaalde stappen in het protocol van de behandelmethode EMDR, de aard van de afleidende taak en de essentie van het angstbeeld. Deze inzichten zijn in de praktijk verder uitgewerkt en zo ontstond de behandelmethode EMDRplus, een verfijnde vorm van de behandelmethode EMDR.
De resultaten zijn veelbelovend, de behandelduur is aanzienlijk verkort, de cliënt speelt een meer actieve rol bij zijn herstel en de gebruikte afleidende taak belast het werkgeheugen meer constant en wordt als rustgevend ervaren.
Protocol behandelmethode EMDR
Een aantal stappen in de aanloop naar de cruciale behandelstap, de stap die leidt tot afname van de lading op het angstbeeld, wordt overgeslagen. Het resultaat is dat er aanzienlijk sneller met de behandeling begonnen kan worden zonder dat dit ten koste gaat van de kwaliteit van de behandeling.
Afleidende taak
Voor de ‘instabiliteit’ van het werkgeheugen is het van belang dat de afleidende taak het
werkgeheugen constant en in voldoende mate tegelijk links-rechts belast.
Bij handbewegingen en klikjes wordt het werkgeheugen niet constant tegelijk links-rechts belast. In de praktijk is een afleidende taak ontwikkeld waarbij dat wel het geval is, gesplitste links-rechts muziek via een koptelefoon. De muziek wordt ervaren als een eindeloze beweging waarbij het werkgeheugen constant tegelijk links-rechts wordt belast, ook als het accent van het ene naar het andere oor verschuift. De frequentie is ongeveer zeventig links-rechts bewegingen per minuut, dit komt overeen met de frequentie van de hartslag in rust.
De essentie van het angstbeeld
De cruciale behandelstap bestaat uit het oproepen van het angstbeeld en het tegelijk aanbieden van de afleidende taak.
De praktijk voegt hieraan vaak een tweede afleidende taak toe, namelijk ‘imagery rescripting’. Hierbij keert de aanwezige cliënt ‘in zijn verbeelding’ terug naar het moment dat zijn ‘jongere zelf’ verlamd raakt van angst. Dit is het moment dat het angstbeeld wordt ‘geconserveerd’. Het is bewust of onbewust altijd aanwezig, vaak jarenlang en manifesteert zich in de vorm van nachtmerries, flashbacks en intrusies. De ‘terugkerende cliënt’ schept condities voor zijn ‘jongere zelf’ om terug in de tijd het angstbeeld in zijn verbeelding alsnog te transformeren in adequaat handelen.
De praktijk beschouwt een angstbeeld als een vorm van ‘uitgesteld handelen’ waartoe de aanzet energetisch al gegeven werd bij de confrontatie met het gevaar destijds, de cliënt verlamde echter van angst en was niet meer in staat tot adequaat handelen. Het organisme, hersensysteem geeft daarna voortdurend impulsen af, veelal via triggers, om alsnog tot adequaat handelen te komen.
De cliënt kan door middel van zijn ‘jongere zelf’ in zijn verbeelding alsnog die woorden spreken, die handelingen uitvoeren die eerder niet mogelijk waren. Er hoeft niet met een kussentje gegooid te worden, er hoeft niet geschreeuwd te worden, de handelingen kunnen volledig in de verbeelding worden uitgevoerd. De cliënt zegt tot slot met trots ‘ik heb alsnog gedaan wat ik toen door de omstandigheden niet kon en dat voelt ook zo!’
De cliënt helpt zichzelf, de behandelaar is de facilitator, die de voorwaarden schept waardoor veranderingsprocessen op gang kunnen komen.
Peter A. Levine’s boek ‘De tijger ontwaakt’ en Einstein’s uitspraak ‘Imagine is stronger than knowledge’ inspireerden bij de ontwikkeling en uitwerking van deze taak.